Βρεθήκαμε βράδυ Κυριακής στο Γκάζι και συγκεκριμένα στο θέατρο “Εν Αθήναις”, για να παρακολουθήσουμε την παράσταση “New Οrder”, σε κείμενο Σέρτζι Πομπερμάγιερ και σκηνοθεσία Δημήτρη Καρατζιά. Ο χώρος του θεάτρου, ξεχωριστά καλόγουστος, με καλλιτεχνικό ύφος και την προσωπική του νότα, είναι αναμφίβολα ένα από τα ομορφότερα θέατρα που έχουμε δει ως τώρα. Λίαν προσφάτως ανακαινισμένο με περίσσιο μεράκι και γούστο, εκ πρώτης όψεως, δε θυμίζει τον αρχικό του σκοπό πίσω στα πρώτα χρόνια του εικοστού αιώνα, όταν χρησίμευσε ως χυτήριο. Παρόλ’ αυτά, μια πιο προσεκτική ματιά, μπορεί να διακρίνει τα εναπομείναντα σημάδια του παρελθόντος τα οποία πολύ σοφά διατηρήθηκαν ως καλλιτεχνήματα στη σημερινή, σύγχρονη εποχή.
Μια νέα εποχή η οποία έφερε πολλές αλλαγές, στο όνομα της νέας τάξης πραγμάτων. Μια τάξη, η οποία βασισμένη στην αλόγιστη χρήση της τεχνολογίας και του χρήματος, δημιούργησε την αταξία σε οικονομικό και συνακόλουθα, σε κοινωνικό επίπεδο. Ξεπρόβαλε η ισχύς της μαζοποίησης στο εμπόριο, οι τράπεζες με τις κάρτες και τα δάνεια, το χρηματιστήριο, φόρεσαν οι λύκοι προβιές προβάτων και τα πρόβατα πίστεψαν σε πολλές περιπτώσεις ότι έγιναν λύκοι. Μέχρι τη στιγμή της οικονομικής κρίσης φυσικά. Έπειτα από αυτήν, τα πιόνια μπήκαν κανονικά στη θέση τους και το παιχνίδι ξεκίνησε. Μια νέα τάξη, η οποία ισοπέδωσε την ατομικότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και φέρθηκε (ακόμα φέρεται) στον άνθρωπο σαν να είναι μηχανή ή ακόμα χειρότερα, απόβλητο. Σκουπίδι. Η μετάβαση λοιπόν από το άρμα της προόδου και του θαυμασμού στην απογοήτευση, την απόγνωση και τον θυμό, ένα τσιγάρο δρόμος. Πόσο μάλλον όταν τα όρια τείνουν να μετατοπίζονται και να οδηγούν σε ακρότητες. Τουλάχιστον επί σκηνής…σε έναν χώρο που ανοίγει τις πόρτες του στη βία, τη σκληρότητα και ταυτόχρονα τον πόνο της ανθρώπινης ψυχής.
Η υπόθεση του θεατρικού
Η αρχική σκηνή του θεατρικού ξετυλίγεται με μια απαγωγή. Δύο άντρες και μια γυναίκα, θύματα πλειστηριασμού, έχοντας χάσει την εργασία τους, τον αυτοσεβασμό τους και κυρίως την ελπίδα και τη ζωή τους, απαγάγουν ως ύστατη λύση την πρώην Υπουργό εργασίας και νυν διευθύντρια μιας μεγάλης τράπεζας, που είναι υπεύθυνη για απολύσεις και κατασχέσεις. Το αίτημά τους είναι η μεσολάβησή της στο τραπεζικό συμβούλιο έτσι ώστε να γίνει παύση των κατασχέσεων και εξώσεων και να επιστραφούν τα χρήματα που καταχράστηκε η τράπεζα εις βάρος των συνταξιούχων οι οποίοι υπέγραψαν συμβάσεις χωρίς να ξέρουν τι ακριβώς είχαν υπογράψει. Το σκληρό τους διαπραγματευτικό χαρτί, η δεκατετράχρονη κόρη της πρώην Υπουργού. Μέχρι ποιο σημείο όμως μπορεί να τεντώσει το σχοινί και από τις δύο πλευρές και τι θα συμβεί αν αυτό σπάσει ή αν κάποιος χάσει την ισορροπία; Η συνέχεια επί σκηνής…
Η σκηνοθετική ανάθεση, έργο του Δημήτρη Καρατζιά, απογειώνει την ατμόσφαιρα του έργου και μαζί το κοινό του. Μέσα από έναν εκρηκτικό δυναμισμό, με ταχύτητα, ρεαλισμό και ταυτόχρονα στοιχεία τραγικοκωμωδίας, η σκηνοθεσία δικαιολογεί για άλλη μια φορά τη φήμη και το ταλέντο του συγκεκριμένου καλλιτέχνη.
Ανάλυση της παράστασης
Μέσα από το πρωτότυπο κείμενο του Ισπανού θεατρικού συγγραφέα Σέρτζι Πομπερμάγιερ, η Μαρία Χατζηεμμανουήλ, μετάφρασε με άμεσο και λιτό στυλ, ένα έργο με πολλά αιχμηρά σημεία, με στοιχεία βίας, μαύρου χιούμορ, γλωσσικής αργκό, κοντολογίς ένα κείμενο ιδιαίτερα απαιτητικό. Η σκηνοθετική ανάθεση, έργο του Δημήτρη Καρατζιά, απογειώνει την ατμόσφαιρα του έργου και μαζί το κοινό του. Με τη βοήθεια της Δήμητρας Κολλά, μέσα από έναν εκρηκτικό δυναμισμό, με ταχύτητα, ρεαλισμό και ταυτόχρονα στοιχεία τραγικοκωμωδίας, η σκηνοθεσία δικαιολογεί για άλλη μια φορά τη φήμη και το ταλέντο του συγκεκριμένου καλλιτέχνη. Μέσα από τέλεια οργανωμένη σκηνοθεσία, ο Δημήτρης Καρατζιάς παίζει τα όρια στα δάχτυλά του και κινεί τα νήματα μιας παράστασης η οποία χαρακτηρίζεται με μόνο δύο λέξεις: χωρίς ανάσα. Ειλικρινά, εξαιρετική προσέγγιση. Ή αλλιώς, τριπλός εσπρέσο και έπειτα βόλτα με τη μηχανή στο γύρο του θανάτου.
Προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα από τη σκηνοθεσία, έχουμε την τύχη να βλέπουμε επί σκηνής τέσσερις δυναμίτες εν δράσει: τους ηθοποιούς της παράστασης που δίνουν μια άνευ προηγουμένου ερμηνεία, η οποία καθηλώνει και εντυπωσιάζει στο έπακρο το ακροατήριο. Η Ράνια Σχίζα, η γυναίκα απαγωγέας, κλέβει την ανάσα με το εκτόπισμα και το δυναμικό της. Βάσει των υψηλών δυνατοτήτων της ηθοποιού και κατορθώνοντας να χτίσει μια ερμηνεία που ακροβατεί στις πιο υψηλές νότες, σχεδόν αγγίζοντας την παραφορά και την παραφροσύνη, κατορθώνει να αποδώσει όλη την απελπισία, την οργή και την απόγνωση ενός ανθρώπου που τα έχασε όλα και δεν έχει πλέον να χάσει τίποτα παραπάνω. Για τον χαρακτήρα που υποδύεται όλα είναι πλέον μια ευθεία γραμμή χωρίς πισωγύρισμα. Με ό,τι συνεπάγεται κάτι τέτοιο… Εκφράζοντας με πάθος όλη τη γκάμα των συναισθημάτων, η Ράνια Σχίζα για άλλη μια φορά αποδεικνύει την ποιότητά της ως καλλιτέχνιδα.
Ο Ιωσήφ Πολυζωίδης ως ο ένας από τους δύο άντρες απαγωγείς, υποδύεται έναν άνθρωπο καλλιτέχνη που κάποτε ξεκίνησε με τις αγνότερες και καλύτερες προθέσεις, μόνο που το παρόν είναι για εκείνον πλέον το εκ διαμέτρου αντίθετο από όλα όσα ήλπιζε και επιθυμούσε. Αν και μοιάζει να διατηρεί κάποια ψήγματα του ηθικού του κώδικα, η ίδια η ροή των πραγμάτων, τον παρασέρνει σαν ορμητικό ποτάμι. Επιβλητική παρουσία, ένας δυναμισμός στολισμένος με στοιχεία ευαισθησίας, πολύπλευρος και κάπως μυστηριώδης, ο ηθοποιός υποδύεται τη φωνή της λογικής, το άτομο που προσπαθεί να κρατήσει τις στοιχειώδεις ισορροπίες στην τριάδα των απαγωγέων. Τα γεγονότα όμως τον ξεπερνούν και αφήνεται στην χειμαρρώδη ροή τους και στα αμφίβολα αποτελέσματά τους. Μια εξίσου ποιοτική και αξιόλογη ερμηνεία.
Ο Φώτης Λαζάρου, μια αεικίνητη δύναμη, ντυμένος με αθλητική φόρμα, παρέα με το κινητό (και τις κλήσεις αυτού), είναι αναμφίβολα το χιουμοριστικό στοιχείο της παράστασης, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι στερείται της σοβαρότητας και τραγικότητας που απορρέει από τον ρόλο του. Ειδικά αυτός ο ρόλος, απόλυτα ανθρώπινος, στην κυριολεξία το άτομο της διπλανής πόρτας, μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι όλη αυτή η παράλογη κατάσταση που οδηγεί στην πλήρη εξαθλίωση, είναι μια ανάσα πιο μακριά από εμάς. Ο καλλιτέχνης κατόρθωσε με θαυμαστό τρόπο να συνδυάσει αμφίρροπα στοιχεία, γεγονός που εντυπωσίασε ιδιαίτερα το κοινό του. Πραγματικά αξιόλογος και ταλαντούχος.
Η Έλενα Τυρέα ως πρώην Υπουργός, εκπροσωπεί τέλεια αφενός την ανώτερη τάξη, τον εχθρό, και αφετέρου το θύμα απαγωγής, μαζί με όλα τα συναισθήματα τρόμου, αγωνίας, απόγνωσης και θυμού. Παρόλ’ αυτά, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι παραμένει καθόλη τη διάρκεια της παράστασης, καθηλωμένη στις αρχικές της σκέψεις, ιδέες και αποφάσεις, στη δική της λογική, την οποία δεν την αποχωρίζεται ούτε για ένα δευτερόλεπτο. Το αποτέλεσμα, άραγε τη δικαιώνει; Μια ακόμα απαιτητική ερμηνεία η οποία απαιτεί σωματική ρώμη και ευελιξία, υποκριτικές συνεχείς εναλλαγές και ένα δυναμικό εκτόπισμα, το οποίο η ερμηνεύτρια το διαθέτει και με το παραπάνω. Εντυπωσιακή, καθηλωτική και εξίσου ταλαντούχα όπως και η υπόλοιπη ομάδα.
Έχουμε την τύχη να βλέπουμε επί σκηνής τέσσερις δυναμίτες εν δράσει: τους ηθοποιούς της παράστασης που δίνουν μια άνευ προηγουμένου ερμηνεία, η οποία καθηλώνει και εντυπωσιάζει στο έπακρο το ακροατήριο. Η Ράνια Σχίζα, η γυναίκα απαγωγέας, κλέβει την ανάσα με το εκτόπισμα και το δυναμικό της και κατορθώνει να αποδώσει όλη την απελπισία, την οργή και την απόγνωση ενός ανθρώπου που τα έχασε όλα και δεν έχει πλέον να χάσει τίποτα παραπάνω.
Η μουσική και ηχητική κάλυψη του Μάνου Αντωνιάδη, συνάδουν με το κλίμα του θεατρικού και μας βάζουν κατευθείαν μέσα στο περιβάλλον της πλοκής. Το ίδιο ισχύει και για τα σκηνικά του Μιχάλη Παπαδόπουλου, τα οποία αν και λιτά, είναι ακριβώς ό,τι χρειάζεται το συγκεκριμένο θεατρικό σενάριο και ο φυσικός χώρος του Εν Αθήναις. Τα κοστούμια της Αλεξάνδρας Σιάφκου και του Αριστοτέλη Καρανάνου, με τη βοήθεια της Αγγελικής Αναγνωστοπούλου και της Αφροδίτης Ψυχούλη, μοντέρνα και μέσα στη στυλιστική φιλοσοφία της σύγχρονης εποχής, ταιριάζουν απόλυτα με το κλίμα του θεατρικού και προσδιορίζουν απόλυτα τους ρόλους των ερμηνευτών. Ο σχεδιασμός των φωτισμών, έργο του Βαγγέλη Μούντριχα, κατορθώνει με τις απότομες εναλλαγές, να μας βάλει για τα καλά στο κλίμα του σεναρίου και να μας κάνει μέρος της παράστασης. Άξια αναφοράς επίσης είναι η επιμέλεια κίνησης των ηθοποιών, έργο της Ναταλίας Βαγενά. Εξαιρετική δουλειά και αποτέλεσμα από όλη την παραπάνω ομάδα.
Η Νέα Τάξη είναι φανερό ότι ήρθε για να επιφέρει την αταξία και την αδικία σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης ζωής. Το άλφα, σε στερητική μορφή, μέσα από τη διαδικασία της ηθικής και κοινωνικής ισοπέδωσης, καταπατά και διαλύει όρους και όρια, οδηγώντας σε πάντος είδους αμφίπλευρες ακρότητες. Όροι και σημασίες όπως δίκη, δικαιοσύνη, αυτοδικία, εκδίκηση, τιμωρία, πηγαινοέρχονται σαν μπαλάκια του τένις, με αντιπάλους τους ανθρώπους και όσα εκείνοι αντιπροσωπεύουν. Βρισκόμαστε σε μια αρένα όπου σε καθημερινή βάση ψάχνουμε τον θύμα και το θύτη και μιλάμε για απόδοση δικαιοσύνης. Πότε όμως η απόδοση δικαιοσύνης και η δίκαιη τιμωρία φτάνει στα άκρα; Τι συμβαίνει όταν όλο αυτό το σκηνικό οδηγεί στην απώλεια της ίδιας της ζωής; Για τι τελικά αξίζει να πολεμάμε ως άνθρωποι; Αξίζει όντως ένας τέτοιος αγώνας με αντίπαλο το τσιμεντένιο πρόσωπο της εξουσίας (κάθε μορφής εξουσίας) ή τελικά γινόμαστε στο τέλος ίδιοι με εκείνους που με τόσο λύσσα πολεμάμε;
Τέτοιου είδους ερωτήματα γεννιούνται με την συγκεκριμένη παράσταση και μας κάνουν να θέλουμε να ανακαλύψουμε αρχικά και κύρια το τέρας που όλοι κρύβουμε μέσα μας, πριν στραφούμε να αντιμετωπίσουμε το μεγαλύτερο τέρας μιας άδικης κοινωνίας. Σε κάθε περίπτωση, η παράσταση “New Order”, είναι αναμφίβολα ένα από τα φετινά θεατρικά διαμάντια. Μην τη χάσετε.
Συντελεστές
Συγγραφέας: Σέρτζι Πομπερμάγιερ
Μεταφράστρια : Μαρία Χατζηεμμανουήλ
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καρατζιάς
Πρωτότυπη μουσική σύνθεση / Ηχητικό τοπίο : Μάνος Αντωνιάδης
Σκηνικά: Μιχάλης Παπαδόπουλος
Κοστούμια: Αλεξάνδρα Σιάφκου, Αριστοτέλης Καρανάνος
Σχεδιασμός φωτισμών: Βαγγέλης Μούντριχας
Επιμέλεια κίνησης: Ναταλία Βαγενά
Φωτογραφίες παράστασης: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Αφίσα παράστασης : Γιάννης Κεντρωτάς
Trailer : ORKI Productions
Βοηθός σκηνοθέτη: Δήμητρα Κολλά
Βοηθοί Ενδυματολόγου : Αγγελική Αναγνωστοπούλου, Αφροδίτη Ψυχούλη
Επικοινωνία / Προώθηση παράστασης: Νταίζη Λεμπέση
Παραγωγή: ΤΕΑΜ VAULT ΑΜΚΕ (Μάνος Αντωνιάδης - Δημήτρης Καρατζιάς)
Παίζουν: Ράνια Σχίζα, Ιωσήφ Πολυζωίδης, Φώτης Λαζάρου, Έλενα Τυρέα
Comentarios